Пробиотик ва пребиотиклар — фарқи нимада?

Пробиотиклар — тирик микроорганизмлар бўлиб, етарли даражада бўлганида инсон организмига ижобий таъсир кўрсатади. 

Пробиотиклар қисқа муддат ичида ичаклардаги фойдали бактериялар салмоғини оширади ва бу айниқса, антибиотиклар билан даволнгандан кейин муҳим аҳамиятга эга. Бироқ бу самара узоқ муддат сақланмайди ва организмимиздаги ёт микроорганизмлар тезда ҳалок бўлади.

Тадқиқотлар организмга киритиадиган бактериялар микрофлора таркибини қисқа муддатга ўзгартиради, аммо дастлабки ҳолат тезда қайта тикланади. Шунингдек айтиш жоизки, баъзи пробиотиклар саломатликка салбий таъсир кўрсатди. Проибиотиклар таркибига кирувчи ҳар қандай ёт микроорганизмларга қарши иммун реакция ҳам ижобий, ҳам салбий самара бериши мумкин. Шундай қилиб проибиотикларнинг фойдали ҳам, зарарли ҳам томонлари борлигини унутмаслик керак. Уларни қабул қилишдан олдин   мутахассис билан маслаҳатлашиш муҳим. 

Тирик микроорганизм сифатида пробиотиклар: 

• Доим ҳам ичакларда яшаб қола олмайди;
• Антибиотиклар таъсирида ҳалок бўлади;
• Организмда қисқа муддат яшайди (5-7 кунгача) ва инсон микрофлораси уларни сиқиб чиқаради;
• Инсон микрофлораси штаммларига антибиотикларга қаршилик қилувчанлик хусусиятини етказиши мумкин. 

Пребиотики — ошқозон-ичак тизимининг юқори қаватларида ҳазм бўлмайдиган ва парчаланмайдиган овқат компонентлари бўлиб, йўғон ичак микрофлорасида ферментацияланади ва уларнинг яшовчанлиги ҳамда ривожланишини рағбатлантиради.

Пребиотиклар микрофлорага пробиотикларга қараганда кўпроқ таъсир кўрсатиши мумкин. Чунки:

• Ошқозон-ичак тизимида парчаланмайди ва антиботиклар ҳамда ошқозон оғир кислота муҳитига бардошли;
• Инсоннинг қатор фойдали бактериялари штаммининг ўсиши ва ривожланишини рағбатлантиради;
• Ёт генлар сақламагани боис организмнинг иккиламчи иммун жавобини чақирмайди;
• Антибиотикларга қаршилик қилишни рағбатлантирувчи генлар сақламайди.

Манба:
R. Walker, M. Buckley.Probiotic microbes: the scientific basis.A report from the American Academy of Microbiology, 2006.